TÜRKÇE DOĞAL DİL İŞLEME TEMELLİ ÇALIŞMALARIN TEORİK DEĞERLENDİRMESİ: YÖNTEMSEL ZORLUKLAR VE GELECEK PERSPEKTİFLERİ

2025 İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 0 citations

Abstract

Bu çalışma, son beş yılda Türkçe doğal dil işleme alanında gerçekleştirilen gelişmeleri, karşılaşılan metodolojik zorlukları ve geleceğe yönelik araştırma perspektiflerini kapsamlı bir şekilde ele almıştır. Türkçenin eklemeli dil yapısı ve morfolojik zenginliği, NLP alanında dilin yapısal karmaşıklığına uygun özgün yöntemlerin geliştirilmesini gerektirmektedir. Çalışmada, metin sınıflandırma, duygu analizi, soru-cevap sistemleri ve kelime gömme modelleri gibi yaygın NLP uygulamaları değerlendirilmektedir. Özellikle BERT ve GPT gibi transformer tabanlı modellerin Türkçe üzerindeki performansı ve uyarlama çalışmaları detaylandırılmıştır. Türkçe gibi düşük kaynaklı dillerde veri yetersizliğinin NLP modellerinin başarısını kısıtladığı belirtilmiş ve bu sorunun çözümüne yönelik olarak açık kaynak veri kümeleri ile veri artırma tekniklerinin sağladığı katkılar tartışılmıştır. Türkçe için geliştirilen BERTurk, BioBERTurk ve benzeri transformer tabanlı modellerin başarılı sonuçlar vermesine rağmen makine çevirisi, isim tanıma ve metin üretme gibi alanlarda daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğu belirtilmiştir. Çalışma, literatürdeki boşluklara işaret ederek Türkçeye özgü veri kaynaklarının ve NLP yöntemlerinin geliştirilmesinin, diğer eklemeli diller için de yol gösterici olabileceğini vurgulamaktadır. Sonuç olarak, bu derleme, Türkçe NLP alanında karşılaşılan mevcut zorlukları ve gelişmeleri ortaya koymakta; düşük kaynaklı dillerde etkin NLP çözümleri üretmeye yönelik öneriler sunmakta ve gelecekte yapılacak araştırmalar için kapsamlı bir yön belirlemektedir.

Affiliated Institutions

Related Publications

Publication Info

Year
2025
Type
article
Volume
24
Issue
48
Pages
686-724
Citations
0
Access
Closed

External Links

Social Impact

Social media, news, blog, policy document mentions

Citation Metrics

0
OpenAlex

Cite This

Zülfü ALANOĞLU (2025). TÜRKÇE DOĞAL DİL İŞLEME TEMELLİ ÇALIŞMALARIN TEORİK DEĞERLENDİRMESİ: YÖNTEMSEL ZORLUKLAR VE GELECEK PERSPEKTİFLERİ. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi , 24 (48) , 686-724. https://doi.org/10.55071/ticaretfbd.1677269

Identifiers

DOI
10.55071/ticaretfbd.1677269