Kastamonu (Cide) - Sinop (Ayancık) kıyı akarsularında Trichoptera (Su Kelebekleri) takımına ait ergin bireylerin ekolojik dağılımı ve biyoçeşitliliği

Abstract

Giriş ve Hedefler Trichoptera, suda yaşayan larva ve pupalar ile karada yaşayan erginlere sahip holometabol böceklerdir. Trichoptera, ergin bireylerinin ışık tuzaklarıyla kolaylıkla yakalanabilmesi ve sucul habitatlarla olan yakın ilişkileri nedeniyle tatlı su ekosistemlerinin biyolojik izlenmesinde önemli bir biyotik gösterge olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmada, Karadeniz Bölgesi’nin batı kesiminde yer alan Kastamonu (Cide) ile Sinop (Ayancık) arasındaki sahil şeridi boyunca konumlanan akarsulardan Trichoptera takımına ait ergin bireyler toplanarak biyolojik çeşitliliğin belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Yöntem Araştırma kapsamında, Kastamonu ili sınırlarında yer alan 9 akarsu ve Sinop ili sınırlarında yer alan 2 akarsu üzerinde belirlenen toplam 19 istasyondan, 2020 ve 2021 yıllarının Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında Trichoptera örnekleri toplanmıştır. Çalışmada Trichoptera erginlerinin benzerlik ve farklılıklarının değerlendirilmesi, biyolojik çeşitlilik analizleri ve yoğunluk değerlendirmeleri yapılmıştır. Bulgular Toplamda 1702 ergin bireyden oluşan örnek materyal, 8 farklı familyaya ait 40 takson olarak teşhis edilmiştir. Tespit edilen taksonlar arasında en yüksek tür sayısı Hydropsychidae (12) familyasında yer almakta olup, bu familya araştırma sahasında baskın grup olarak öne çıkmaktadır. Sonuçlar Shannon-Wiener ve Simpson çeşitlilik sonuçlarına göre, her iki indeks de en yüksek ve en düşük çeşitlilik değerlerinin sırasıyla 1,908 (Shannon-Wiener) ve 0,814 (Simpson) değerleriyle İ6’da, 0,479 (Shannon-Wiener) ve 0,245 (Simpson) değerleriyle İ11’de görüldüğünü göstermiştir. Hesaplanan popülasyon yoğunluğu değerlerinde İ13, Shannon Eşitlik İndeksine göre 0,876 değeri ve Simpson-Eşitlik İndeksine göre 0,916 değeriyle popülasyon yoğunluğunda en dengeli istasyon olarak belirlenmiştir. Bu indeks sonuçlarına göre takson yoğunluğunun en az İ19 0,402 (Shannon Eşitlik İndeksi) ve İ11 0,367 (Simpson-Eşitlik İndeksi)’de olduğu tespit edilmiştir. UPGMA analizinin sonuçlarına bakıldığında, çalışmaya dâhil edilen 19 istasyonun yalnızca %14,23 oranında benzerlik gösterdiği saptanmıştır. Bu durum, araştırma alanındaki habitat çeşitliliğinin ve çevresel etmenlerin Trichoptera faunası üzerindeki etkisinin yüksek olduğunu göstermektedir. Elde edilen bulgular, bölgenin Trichoptera faunasına ilişkin güncel ve özgün veriler sunmakta; ayrıca tatlı su ekosistemlerinin izlenmesi, korunması ve sürdürülebilir yönetimi açısından önemli katkılar sağlamaktadır.

Affiliated Institutions

• Kastamonu University TR

Related Publications