EGE (TR3) DÜZEY-1 BÖLGESİ’NDE 2007-2024 YILLARI ARASINDA DEMOGRAFİK YAPININ DEĞİŞİMİ VE BU DEĞİŞİMİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Abstract

Ege bölgesi Türkiye’deki 12 düzey-1 bölgesinden biri olup bölgenin günümüzdeki nüfusu yaklaşık 11 milyon civarındadır. 12 bölge içinde nüfus açısından İstanbul’dan sonra ikinci sırada yer alan Ege, yüz ölçüm açısından ise Orta Anadolu ve Akdeniz’den sonra üçüncü sırada gelmektedir. Ülke genelinde olduğu Ege bölgesinde de son yıllarda demografik yapı hızla değişmektedir. Bu çalışmanın amacı Ege bölgesinde 2007-2024 yılları arasında nüfus yapısının değişimini incelemektir. Çalışmada nüfusun yaş-cinsiyet yapısı, ortanca yaş, bağımlılık oranı, toplam doğurganlık hızı ve net göç hızı gibi demografik yapının değişmesine doğrudan ya da dolaylı etki eden bazı faktörler incelenmiştir. Çeşitli değişkenlerin zamansal değişimini inceleyen bu çalışmada nicel yöntem kullanılmıştır. Yani bu araştırma betimsel bir çalışmadır. 2007-2024 yılları arasında Ege bölgesinin nüfusu yaklaşık 1,7 milyon artmıştır. Aynı süreçte bölgede 17 yıllık nüfus artış hızı %18 ve yıllık %1,1 olmuştur. Net göç hızının sürekli artı değerler aldığı bölgede yıllık nüfus artış hızı düşüktür. Bunun nedeni bölgede toplam doğurganlık hızının oldukça düşük olmasıdır. Nitekim bölgede 2007’de 1,69 olan toplam doğurganlık hızı, 2024’e gelindiğinde 1,25’e inmiştir. Aslında 1,69 değeri de nüfusun kendini yenilemesi için kritik değer kabu edilen 2,06’nın oldukça altındadır. Ege bölgesinde 17 yılda nüfusun yaş yapısı hızla değişmiştir. 2007’de toplam nüfus içinde en büyük paya sahip yaş grubu 25-29 iken 2024’de gelindiğinde bu yaş grubu 40-44 olmuştur. Bölgede 17 yılda çocuk nüfusun toplam nüfustaki payı hızla azalmış, yaşlı nüfusun payı ise artmıştır. Çalışma çağındaki nüfusun payı ise çok az azalmıştır. Nitekim 17 yılda çocuk nüfusu payı yaklaşık %4, çalışma çağındaki nüfusun payı da %1 azalırken yaşlı nüfusun payı %5 artmıştır. Nüfusun yaş kompoziyonunun değişmesi nüfus piramitlerinin ve nüfusun bağımlılık oranlarının da değişmesine neden olmuştur. 2007’de yaklaşık %31 olan genç bağımlılık oranı 2024’te %25’e inmiş aynı süreçte yaşlı bağımlılık oranı yaklaşık %13’ten %20’ye ve toplam bağımlılık oranı da %44’ten %45’e çıkmıştır. Ege bölgesinde 2007’de 32 civarında olan ortanca yaş 7 yaş artmış ve 2024’te 39’a çıkmıştır. 2007-2013 arasında bazen düşük bazen yüksek olan cinsiyet oranı ise sonraki süreçte nüfusun giderek yaşlanması ile sürekli eksi düşük çıkmıştır

Affiliated Institutions

• Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi TR

Related Publications